در دنیای تجارت بینالمللی، دو واژه ترخیص کالا از گمرک و حملونقل بینالمللی بهطور گسترده استفاده میشوند. بسیاری از افراد ممکن است این دو اصطلاح را با یکدیگر اشتباه بگیرند یا تصور کنند که اینها یک فرآیند مشابه هستند، در حالی که در واقع این دو مرحله تفاوتهای مهمی دارند.
در این مقاله، بهطور کامل تفاوتهای میان این دو فرآیند را بررسی خواهیم کرد و اهمیت هرکدام در زنجیره تأمین جهانی را توضیح خواهیم داد.
۱. ترخیص کالا از گمرک چیست؟
ترخیص کالا از گمرک به فرآیند اداری و قانونی اطلاق میشود که طی آن کالاها پس از وارد شدن به کشور از گمرک عبور میکنند و اجازه ورود به بازار داخلی را میگیرند. این فرآیند شامل بررسی اسناد، پرداخت هزینهها و مالیاتهای گمرکی و انجام کنترلهای امنیتی است.
مراحل ترخیص کالا از گمرک:
ارائه اسناد لازم: از جمله فاکتور تجاری، لیست بستهبندی، گواهی مبدا و سایر مدارک مربوط به کالا.
پرداخت عوارض گمرکی: واردکننده باید عوارض و مالیاتهای لازم را بر اساس ارزش کالای وارداتی بپردازد.
بازرسی و تایید کالا: کالاها توسط مقامات گمرکی برای اطمینان از انطباق با قوانین و مقررات بازرسی میشوند.
اخذ مجوزهای لازم: ممکن است برای برخی کالاها مجوزهای خاصی نیاز باشد، مانند مجوزهای بهداشتی یا استاندارد.
صدور سند ترخیص کالا: پس از تکمیل مراحل فوق، گمرک به کالا اجازه ورود به بازار داخلی را میدهد.
هدف ترخیص کالا از گمرک:
مطمئن شدن از اینکه کالاهای وارداتی با قوانین کشور مطابقت دارند.
جلوگیری از واردات غیرقانونی یا کالاهای خطرناک.
محاسبه و دریافت مالیاتها و عوارض گمرکی.
۲. حملونقل بینالمللی چیست؟
حملونقل بینالمللی به جابجایی کالا از یک کشور به کشور دیگر از طریق مختلف مانند دریا، هوا، زمین یا راهآهن اطلاق میشود. این فرآیند شامل انتقال کالا از مبدا به مقصد است و میتواند شامل حملونقل دریایی، هوایی یا جادهای باشد. این نوع حملونقل به طور مستقیم با تامین و توزیع کالاها در بازار جهانی ارتباط دارد.
مراحل حملونقل بینالمللی:
انتخاب روش حملونقل: بسته به نوع کالا و مقصد، تصمیمگیری میشود که حملونقل بهصورت هوایی، دریایی یا جادهای انجام شود.
انتقال کالا از مبدا به مقصد: حملونقل توسط کشتی، هواپیما، کامیون یا قطار صورت میگیرد.
بارگیری و تخلیه: در مراحل مختلف از جمله بارگیری کالا در کشور مبدا و تخلیه آن در مقصد، تمامی موارد باید بر اساس استانداردها و ایمنی انجام شود.
توزیع در مقصد: پس از رسیدن کالا به مقصد، ممکن است کالا به محل مورد نظر یا انبارهای مختلف منتقل شود.
هدف حملونقل بینالمللی:
جابجایی و انتقال کالا به صورت بینالمللی.
ارتباط بین بازارهای مختلف و تقویت زنجیره تأمین جهانی.
۳. تفاوتهای اصلی بین ترخیص کالا از گمرک و حملونقل بینالمللی
۱. فرآیند و موقعیت زمانی
ترخیص کالا از گمرک یک فرآیند اداری است که بعد از ورود کالا به کشور آغاز میشود. در این مرحله، کالاها باید بررسی شوند و تمام مستندات قانونی برای واردات آنها تأیید شود.
حملونقل بینالمللی یک فرآیند فیزیکی است که قبل از ورود کالا به کشور انجام میشود. در این مرحله، کالا از کشور مبدا به کشور مقصد منتقل میشود.
۲. مسئولیتها و نهادهای دخیل
در ترخیص کالا از گمرک، گمرک و مقامات دولتی مربوطه مسئول بررسی و صدور مجوزهای واردات هستند. این بخش نیاز به هماهنگی دقیق با شرکتهای ترخیص کالا یا نمایندگان گمرکی دارد.
در حملونقل بینالمللی، شرکتهای حملونقل و شرکتهای خدمات لجستیکی نقش اصلی را ایفا میکنند. این شرکتها مسئولیت حمل و جابجایی کالا از مبدا به مقصد را برعهده دارند.
۳. هدف
ترخیص کالا از گمرک به هدف قانونیسازی واردات کالاها و تأمین مالیاتها و عوارض گمرکی انجام میشود.
حملونقل بینالمللی به هدف انتقال کالا به بازارهای مختلف جهانی و اطمینان از تحویل صحیح کالا به مقصد نهایی انجام میشود.
۴. ارتباط ترخیص کالا از گمرک و حملونقل بینالمللی
این دو فرآیند در دنیای تجارت بینالمللی بهطور مستقیم به یکدیگر وابسته هستند. برای مثال، اگر کالا بدون طی کردن مراحل ترخیص از گمرک وارد کشور شود، نمیتواند بهطور قانونی وارد بازار شود. از طرف دیگر، حملونقل کالا بهتنهایی کافی نیست؛ برای تحویل نهایی کالا به مشتری یا فروشنده، باید مراحل گمرکی طی شوند تا کالا اجازه ورود به کشور را پیدا کند.
نقش مهم ترخیص کالا در حملونقل بینالمللی:
ترخیص کالا از گمرک بهعنوان یک بخش جداییناپذیر از حملونقل بینالمللی است و بدون انجام آن، کالا نمیتواند بهطور قانونی وارد یا صادر شود. همچنین، شرکتهای ترخیص کالا نقش مهمی در تسهیل این فرآیند دارند و با مشاوره و هماهنگی، بار را از گمرک عبور داده و به مقصد نهایی میرسانند.
جمعبندی
ترخیص کالا از گمرک و حملونقل بینالمللی دو مرحله متفاوت در فرآیند تجارت بینالمللی هستند، اما بهطور مستقیم با یکدیگر در ارتباطند. در حالی که حملونقل به جابجایی کالا از مبدا به مقصد پرداخته و آن را در بازار جهانی جابجا میکند، ترخیص کالا از گمرک بهعنوان یک فرآیند اداری، ورود کالا را به کشور مقصد قانونی میسازد.
با درک تفاوتهای این دو فرآیند و اهمیت هرکدام در زنجیره تأمین جهانی، میتوان تجارت بینالمللی را بهطور مؤثر و بیدغدغه مدیریت کرد.